Te Kete Ipurangi Navigation:

Te Kete Ipurangi
Communities
Schools

Te Kete Ipurangi user options:


Ministry of Education.

Te Whanaketanga o Waka Ama ki Aotearoa

Ngā tuhituhinga

Ko te whakatere waka, te hoe waka hoki ētahi pūkenga o ō tātou tīpuna. He maha ngā momo waka i tāraia mō ngā take huhua, ā, he maha hoki ngā kōrero kei roto i ngā pakiwaitara, ngā pūrākau hoki o ngāi tātou.

E kaha whakamahia ana e ngāi tātou ngā waka ama i ēnei rā. Ko ngā waka ama kei te kitea whānuitia te whakamahi a ngāi Māori. I ngā tau tekau o te 1980, i whakaawea ētahi tāngata i ngā whakataetae waka ama i kitea i Hawai’i, i Tahiti anō hoki.

I reira, ka ara ake ngā moemoeā kia whakaarahia ake te mahi waka ama ki Aotearoa nei. Nō te tau 1981, i te hokinga mai o Matahi Whakataka-Brightwell i runga i te waka ‘Hawaiiki-nui’ mai i Tahiti ki Aotearoa, i tīmata ai ngā mahi nei.

Ko te karapu o Māreikura o Tūranga, kō rātou te karapu i whakatū tuatahitia i te tau 1985. I te tau 1987 ka whakatūria te karapu o Ngā Hoe Horo o Pawarenga me te rōpū Ngā Kaihoe o Aotearoa.

Ko Ngā Kaihoe o Aotearoa te rōpū whakahaere i ngā whakataetae waka ama ā-motu.

Neke atu i te toru mano ngā mema kua rēhita ki tēnei o ngā rōpū. E ono ngā rohe, ā, neke atu i te whitu tekau ngā karapu kei raro i te maru o tēnei rōpū. Heoi, kei ia karapu tonu tōna anō mana whakahaere i a ia.

Kei te hiahiatia, kia rēhita ngā kaihoe katoa i a rātou kia mōhiotia ai te tatauranga  kaihoe, kei ngā tōpito o Aotearoa whānui.

Hoki ake ki runga ^